همه چیز درباره سامانه‌های پدافند هوایی ایران؛ از توپ ضد هوایی ۲۳ م م تا اس ۳۰۰

فرارو- تعرض رژیم صهیونیستی به مرزهای ایران که از بامداد روز جمعه آغاز شد مثل همیشه متکی به نیروی هوایی این رژیم اشغالگر بود که به زعم آنها قدرتمندترین نیروی مسلح این کشور محسوب می‌شود. اما این نگاه وقتی درهم شکسته شد که اخبار منتشر شده نشان می‌هد ایران توانسته گل سرسبد این نیروی هوایی یعنی جنگنده رادارگریز اف 35 را شکار کند. اما ایران چگونه موفق به این شکار شد و اصولا ایران در برابر نیروی حملات هوایی رژیم صهیونیستی یا هر دشمن دیگر، چه سامانه‌های پدافندی در اختیار دارد؟

به گزارش فرارو، وسعت قلمرو ایران و تنوع عوارض طبیعی و آب و هوایی آن، از لحاظ نظامی بکارگیری طیف وسیعی از سامانه‌های پدافند هوایی را ایجاب می‌کند. به همین دلیل است که ایران یکی از متنوع‌ترین سامانه‌های پدافند هوایی را در اختیار دارد که برخی از آنها بومی و برخی دیگر نیز ساخت کشورهای خارجی به ویژه شرقی است. در ادامه ما اصلی‌ترین سامانه‌های پدافند هوایی ایران را به شما معرفی خواهیم کرد.

سامانه پدافند هوایی مرصاد

سامانه پدافندی مرصاد، یک سیستم موشکی زمین‌به‌هوای برد متوسط است که توسط ایران توسعه یافته و در سال ۲۰۱۰ وارد خدمت شد. این سامانه، نسخه بومی و ارتقایافته سامانه آمریکایی MIM-23 هاوک است و برای مقابله با تهدیدات هوایی مانند هواپیماها، بالگردها و پهپادهای مدرن در ارتفاع کم تا متوسط طراحی شده است. مرصاد از موشک‌های شاهین و شلمچه استفاده می‌کند که برد ۴۰ تا ۴۵ کیلومتر، سرعت ۲.۷ تا ۳ ماخ و ارتفاع درگیری بین ۶۰ تا ۱۸۰۰۰ متر دارند.

اجزای کلیدی مرصاد شامل رادارهای پیشرفته است: رادار کاوش برای جستجوی اهداف در برد ۱۵۰ کیلومتر، رادار جویا برای کشف اهداف در ارتفاع پایین و رادار هادی برای هدایت آتش که قادر به شناسایی اهداف با سطح مقطع راداری ۰.۵ متر مربع در فاصله ۱۱۰ کیلومتری است. این سامانه کاملاً دیجیتال، متحرک و مقاوم در برابر جنگ الکترونیک بوده و قابلیت اتصال به شبکه‌های پدافندی دیگر را دارد.

نسخه پیشرفته‌تر، مرصاد-۱۶، از موشک شلمچه-۲ و لانچرهای جعبه‌ای بهره می‌برد که تحرک و سرعت عمل بیشتری فراهم می‌کند. مرصاد با توانایی درگیری همزمان با چندین هدف، نقش مهمی در تقویت پدافند هوایی ایران ایفا می‌کند و به دلیل بومی‌سازی، هزینه نگهداری پایینی دارد. این سامانه با طراحی منعطف، در شرایط مختلف عملیاتی کارایی بالایی نشان داده و در رزمایش‌های متعدد آزمایش شده است.

سامانه پدافند هوایی تور ام-1

سامانه پدافندی تور ام-۱ (Tor-M1)، با نام ناتو SA-15 Gauntlet، یک سیستم دفاع هوایی کوتاه‌برد پیشرفته ساخت روسیه است که ایران در سال ۱۳۸۴ با خرید ۲۹ دستگاه و ۷۵۰ موشک 9M338 به ارزش ۷۰۰ میلیون دلار به خدمت گرفت. این سامانه، تحت مدیریت نیروی هوافضای سپاه پاسداران، برای حفاظت از تأسیسات حساس مانند مراکز هسته‌ای طراحی شده و توانایی مقابله با هواپیماها، بالگردها، پهپادها، موشک‌های کروز و بمب‌های هدایت‌شونده را دارد.

تور ام-۱ با برد عملیاتی ۱۲ کیلومتر (ادعای ایران: تا ۲۰ کیلومتر پس از ارتقا) و ارتفاع درگیری ۱۰ تا ۶۰۰۰ متر، مجهز به ۸ موشک ۱۶۷ کیلوگرمی با کلاهک ۱۵ کیلوگرمی و سرعت ۲.۸ ماخ است. این سامانه می‌تواند ۴۸ هدف را شناسایی و با ۲ هدف همزمان درگیر شود. سیستم هدایت راداری و اپتیکی (با دوربین حرارتی در نسخه‌های ارتقایافته ایران) و مقاومت در برابر جنگ الکترونیک، آن را به گزینه‌ای مؤثر تبدیل کرده است. نصب روی شاسی شنی‌دار، تحرک بالایی به آن می‌بخشد.

ایران با ارتقای بومی، دست به افزایش برد و دقت این سامانه زده است. تور ام-۱ در کنار سامانه‌های بومی مانند یا زهرا در لایه دفاع کوتاه‌برد عمل می‌کند.

سامانه پدافند هوایی مجید

سامانه پدافندی مجید یک سیستم دفاع هوایی کوتاه‌برد و ارتفاع پایین بومی است که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران طراحی و تولید شده و به نام شهید مدافع حرم مجید قربانخانی نام‌گذاری شده است.

 این سامانه برای مقابله با تهدیدات هوایی مانند پهپادها، موشک‌های کروز و بالگردها توسعه یافته و با برد ۱۸ کیلومتر (برد درگیری ۸ کیلومتر) و ارتفاع درگیری تا ۶ کیلومتر، توانایی انهدام اهداف با سرعت ۲ ماخ را دارد. مجید مجهز به موشک AD-08 با وزن ۷۵ کیلوگرم، سرجنگی ۱۴ کیلوگرمی و هدایت فروسرخ غیرفعال است و می‌تواند با ۴ هدف همزمان درگیر شود. زمان واکنش آن ۳ ثانیه بوده و هر واحد شامل ۴ موشک (قابل افزایش به ۸) است که روی خودروهای تاکتیکی ارس ۲ یا کامیونت Iveco Daily نصب می‌شود.

این سامانه از سیستم الکترواپتیکی با چرخش ۳۶۰ درجه برای کشف و ردیابی اهداف استفاده می‌کند و با عملیات پسیو، تا لحظه شلیک قابل شناسایی نیست. موشک‌های بدون دود، استتار و بقای آن را در میدان نبرد افزایش می‌دهند. مجید با اتصال به رادار کاشف-۹۹ با برد ۳۰ کیلومتر، در شبکه پدافندی مانند سامانه برهان عمل می‌کند. این سامانه در رژه ۲۹ فروردین ۱۴۰۰ رونمایی و در رزمایش‌هایی مانند «مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰» آزمایش شد. مجید در ارتش و سپاه برای حفاظت از پایگاه‌های مرزی و تأسیسات حساس مستقر شده و نسخه‌ای با پهپاد کرار ترکیب شده است. با تحرک بالا و هزینه کم، مجید نمادی از خودکفایی دفاعی ایران است.

سامانه پدافند هوایی سوم خرداد

سامانه پدافندی سوم خرداد، یک سیستم موشکی زمین‌به‌هوای برد متوسط و دوربرد ایرانی است که توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران توسعه یافته و در سال ۱۳۹۳ رونمایی شد. این سامانه، مشابه سامانه بوک M2/M3 روسیه، برای مقابله با جنگنده‌ها، بمب‌افکن‌ها، موشک‌های کروز و پهپادها طراحی شده است.

سوم خرداد از موشک‌های طائر-۲B، صیاد-۲، صیاد-۳ و ۹ دی استفاده می‌کند که برد آن‌ها از ۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر (در نسخه‌های ارتقایافته) و ارتفاع درگیری از ۲۵ تا ۳۰ کیلومتر متغیر است. رادار آرایه فازی فعال این سامانه، توانایی کشف همزمان چندین هدف و شلیک ۸ موشک به ۴ هدف را دارد. برد راداری آن بیش از ۲۰۰ کیلومتر گزارش شده است.

این سامانه کاملاً متحرک، مجهز به شاسی ۶×۶، و دارای قابلیت «شلیک کن و فراموش کن» است. نسخه دریاپایه آن نیز در سال ۱۳۹۹ معرفی شد. سوم خرداد در سال ۲۰۱۹ با انهدام پهپاد آمریکایی RQ-4 Global Hawk در تنگه هرمز، توانایی خود را اثبات کرد. این سامانه با تحرک بالا، مقاومت در برابر جنگ الکترونیک و امکان شبکه‌سازی با دیگر سیستم‌های پدافندی، نقش مهمی در دفاع هوایی ایران دارد.

سامانه پدافند هوایی طبس

سامانه پدافندی طبس، یک سیستم موشکی زمین‌به‌هوای میان‌برد و ارتفاع متوسط است که توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران توسعه یافته و در سال ۱۳۹۳ رونمایی شد. این سامانه، نسخه اقتصادی‌تر سامانه سوم خرداد و عضو خانواده پدافندی رعد است که برای مقابله با هواپیماهای تاکتیکی و استراتژیک، بالگردها، پهپادها و موشک‌های کروز طراحی شده است.

سامانه طبس از موشک‌های طائر-۲C، طائر-۳ و صیاد-۲ استفاده می‌کند که برد ۷۵ تا ۹۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۲۷ کیلومتر دارند. رادار آرایه فازی این سامانه با بیش از ۱۷۰۰ المان، توانایی کشف اهداف در فاصله ۱۲۰ کیلومتری و درگیری با یک هدف (هدایت دو موشک) را دارد. هر واحد شامل یک پرتابگر با سه موشک و خودروی کنترل آتش است.

طبس کاملاً متحرک، مقاوم در برابر جنگ الکترونیک و قادر به عملیات مستقل یا شبکه‌ای است. این سامانه در رزمایش‌های مختلف، از جمله پیامبر اعظم ۱۹، آزمایش شده و به دلیل هزینه پایین موشک‌ها، گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه برای پوشش مناطق با اولویت پدافندی کمتر محسوب می‌شود.

سامانه پدافند هوایی رعد

سامانه پدافندی رعد، یک سیستم موشکی زمین‌به‌هوای برد متوسط است که توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران توسعه یافته و در سال ۱۳۹۱ رونمایی شد. این سامانه برای مقابله با جنگنده‌ها، بالگردها، پهپادها و موشک‌های کروز در ارتفاع کم تا متوسط طراحی شده و به‌عنوان یک پلتفرم منعطف، پایه‌ای برای سامانه‌های مشتق مانند طبس و سوم خرداد محسوب می‌شود.

رعد از موشک‌های طائر-۲A، طائر-۲B و صیاد-۲ بهره می‌برد که برد آن‌ها بین ۵۰ تا ۸۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۲۵ کیلومتر است. رادار الکترواپتیکال و آرایه فازی آن با برد کشف ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلومتر، قابلیت ردیابی و درگیری با اهداف کوچک با سطح مقطع راداری پایین را دارد. هر واحد شامل پرتابگرهای عمودی با ۳ تا ۶ موشک و یک خودروی کنترل است.

این سامانه متحرک، مقاوم در برابر جنگ الکترونیک و قادر به عملیات مستقل یا شبکه‌ای است. رعد در رزمایش‌های متعدد، از جمله پیامبر اعظم، کارایی خود را نشان داده و به دلیل طراحی بومی و هزینه پایین، گزینه‌ای مؤثر برای تقویت لایه‌های پدافندی ایران است.

سامانه پدافند هوایی 9 دی

سامانه پدافندی ۹ دی، یک سیستم موشکی زمین‌به‌هوای برد کوتاه تا متوسط است که توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران توسعه یافته و در سال ۱۳۹۶ رونمایی شد. این سامانه برای مقابله با هواپیماهای جنگنده، پهپادها، بالگردها و موشک‌های کروز در ارتفاع کم تا متوسط طراحی شده و به‌عنوان بخشی از خانواده سامانه‌های پدافندی رعد، مکمل سامانه‌هایی مانند سوم خرداد و طبس است.

سامانه ۹ دی از موشک‌های صیاد-۲ و ۹ دی بهره می‌برد که برد آن‌ها بین ۷۵ تا ۱۲۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۲۷ کیلومتر است. رادار آرایه فازی فعال این سامانه با برد کشف حدود ۱۵۰ کیلومتر، قادر به ردیابی اهداف با سطح مقطع راداری پایین و درگیری همزمان با چندین هدف است. هر واحد شامل پرتابگرهای عمودی با ۴ تا ۸ موشک و یک خودروی کنترل آتش است.

این سامانه کاملاً متحرک، مقاوم در برابر جنگ الکترونیک و مجهز به سیستم‌های الکترواپتیکال برای عملیات در شرایط جوی نامناسب است. ۹ دی با قابلیت شبکه‌سازی با دیگر سیستم‌های پدافندی، در رزمایش‌های مختلف، از جمله پیامبر اعظم ۱۷، آزمایش شده و به دلیل طراحی بومی، هزینه‌های عملیاتی پایینی دارد، که آن را به گزینه‌ای مؤثر برای تقویت دفاع هوایی ایران تبدیل کرده است.

سامانه پدافند هوایی 15 خرداد

سامانه پدافندی ۱۵ خرداد، یک سیستم موشکی زمین‌به‌هوای برد متوسط تا بلند است که توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران توسعه یافته و در سال ۱۳۹۸ رونمایی شد. این سامانه برای مقابله با جنگنده‌ها، بمب‌افکن‌ها، پهپادها و موشک‌های کروز در ارتفاعات مختلف طراحی شده و توانایی درگیری با اهداف پنهان‌کار را دارد.

سامانه ۱۵ خرداد از موشک‌های صیاد-۳، صیاد-۴ و ۹ دی استفاده می‌کند که برد آن‌ها بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۳۰ کیلومتر است. رادار آرایه فازی فعال بشیر با برد کشف بیش از ۳۵۰ کیلومتر، قابلیت ردیابی همزمان ۱۰۰ هدف و درگیری با ۶ هدف را فراهم می‌کند. هر واحد شامل پرتابگرهای عمودی با ۶ موشک و یک مرکز کنترل آتش است.

این سامانه متحرک، مقاوم در برابر جنگ الکترونیک و مجهز به سیستم‌های الکترواپتیکال برای عملیات در شرایط جوی نامطلوب است. ۱۵ خرداد با امکان شبکه‌سازی با دیگر سیستم‌های پدافندی، در رزمایش‌های متعدد، از جمله مدافعان آسمان ولایت، آزمایش شده است. طراحی بومی و هزینه‌های عملیاتی پایین، این سامانه را به یکی از ستون‌های اصلی دفاع هوایی ایران تبدیل کرده است.

سامانه پدافند هوایی باور 373

سامانه پدافندی باور ۳۷۳، یک سیستم موشکی زمین‌به‌هوای برد بلند است که توسط وزارت دفاع ایران توسعه یافته و در سال ۱۳۹۸ رونمایی شد. این سامانه، مشابه اس-۳۰۰/۴۰۰ روسیه، برای مقابله با جنگنده‌ها، بمب‌افکن‌ها، موشک‌های بالستیک، کروز و پهپادهای پنهان‌کار در ارتفاعات بالا طراحی شده و یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های پدافندی ایران است.

باور ۳۷۳ از موشک‌های صیاد-۴ و صیاد-۴B استفاده می‌کند که برد آن‌ها تا ۳۰۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۳۵ کیلومتر است. رادار آرایه فازی فعال مرآت با برد کشف بیش از ۴۵۰ کیلومتر، قابلیت ردیابی ۲۰۰ هدف و درگیری همزمان با ۱۲ هدف را دارد. هر واحد شامل پرتابگرهای عمودی با ۸ موشک، رادار کنترل آتش و مرکز فرماندهی است.

این سامانه متحرک، مقاوم در برابر جنگ الکترونیک و مجهز به حسگرهای الکترواپتیکال برای عملیات در شرایط جوی نامناسب است. باور ۳۷۳ با قابلیت شبکه‌سازی با دیگر سیستم‌های پدافندی، در رزمایش‌های مختلف، از جمله ذوالفقار ۱۴۰۱، آزمایش شده است. طراحی بومی و توانایی درگیری با اهداف دوربرد، این سامانه را به ستون اصلی دفاع هوایی ایران تبدیل کرده است.

سامانه پدافند هوایی اس 300

سامانه پدافندی اس-۳۰۰ (S-300) یک سیستم دفاع هوایی دوربرد پیشرفته ساخت روسیه است که ایران در سال ۲۰۱۷ پس از قرارداد یک میلیارد دلاری با خرید ۴ گردان و ۱۵۰ موشک 48N6E2 آن را به خدمت گرفت. این سامانه، با نام ناتو SA-20 Gargoyle، تحت مدیریت نیروی پدافند هوایی ارتش ایران برای حفاظت از تأسیسات راهبردی مانند مراکز هسته‌ای و پایگاه‌های نظامی طراحی شده و توانایی مقابله با هواپیماهای جنگی، موشک‌های کروز و بالستیک را دارد.

 اس-۳۰۰ مدل PMU-2 تحویلی به ایران، از پیشرفته‌ترین نسخه‌های این سامانه است. این سامانه با برد درگیری ۱۹۵ کیلومتر و ارتفاع عملیاتی تا ۲۷ کیلومتر، مجهز به موشک‌هایی با سرعت ۱۰,۰۰۰ کیلومتر بر ساعت است که می‌تواند ۳۶ هدف را رهگیری و با ۶ هدف به‌صورت همزمان درگیر شود.

 اس-۳۰۰ از رادارهای 64N6E2 (برد ۳۰۰ کیلومتر) برای کشف و 30N6E2 برای درگیری استفاده می‌کند و قابلیت پرتاب سرد موشک‌ها، تحرک و استقرار سریع را دارد. این سامانه در رزمایش‌های متعدد، از جمله «مدافعان آسمان ولایت»، آزمایش شده و در حفاظت از آسمان مناطق حساس مستقر شده است. اس-۳۰۰ با عملیات خودکار و مقاومت در برابر جنگ الکترونیک، لایه دفاعی قدرتمندی ایجاد می‌کند.

ایران با تکیه بر دانش بومی، سامانه‌های مکمل مانند باور ۳۷۳ را توسعه داده که در کنار اس-۳۰۰، توان پدافندی کشور را تقویت می‌کند. با وجود گزارش‌های تأییدنشده از آسیب به برخی سایت‌های اس-۳۰۰ در حملات ۱۴۰۳، این سامانه همچنان یکی از ستون‌های اصلی دفاع هوایی ایران است.

توپ ضد هوایی ZSU-57-2

توپ ضد هوایی ZSU-57-2 یک سامانه پدافندی خودکششی ساخت شوروی است که ایران در سال‌های ۱۳۴۶ و ۱۳۴۷ (۱۹۶۷ و ۱۹۶۸) تعداد ۱۰۰ عراده از آن را خریداری کرد. این سامانه، با نام مستعار اسپارکا (کوه دوقلو) در شوروی، برای مقابله با اهداف هوایی کوتاه‌برد مانند هواپیماها و بالگردها طراحی شده و تحت مدیریت نیروی زمینی ارتش ایران به کار گرفته شد.

 ZSU-57-2 مجهز به دو توپ ۵۷ میلی‌متری با نرخ شلیک ۱۲۰ گلوله در دقیقه برای هر لوله است که روی شاسی تغییریافته تانک T-54 با موتور دیزل ۵۲۰ اسب‌بخاری نصب شده و تحرک بالایی با سرعت ۵۰ کیلومتر بر ساعت فراهم می‌کند. این سامانه تا ۳۰۰ گلوله حمل می‌کند که ۱۷۵ گلوله در برجک و مابقی در بدنه ذخیره می‌شود. برد مؤثر آن ۶ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۴ کیلومتر است، اما فاقد رادار هدایت آتش بوده و از سامانه اپتیکی دستی استفاده می‌کند که نقطه ضعف اصلی آن محسوب می‌شود.

 ZSU-57-2 در جنگ ایران و عراق به‌ویژه در پشتیبانی زمینی علیه نفربرها و خودروهای زرهی سبک مؤثر بود و توانایی شلیک مهمات ضدزره را نیز داشت. این سامانه در رزمایش‌های مختلف ارتش آزمایش شده و همچنان در برخی یگان‌ها عملیاتی است، هرچند تعداد دقیق واحدهای فعال نامشخص است. ایران با ارتقای بومی تجهیزات و توسعه سامانه‌هایی مانند شیلکا، توان پدافندی خود را تقویت کرده است. ZSU-57-2 با قدرت تخریب بالا، نمادی از توان دفاعی ایران در دهه‌های گذشته است.

سامانه پدافند هوایی سراج 1

سامانه پدافندی سراج-۱ یک توپ ضد هوایی ۳۵ میلی‌متری بومی است که توسط قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء ارتش ایران طراحی و تولید شده است. این سامانه برای مقابله با تهدیدات هوایی کوتاه‌برد، به‌ویژه پهپادها و ریزپرنده‌ها، توسعه یافته و در رزمایش مشترک پدافند هوایی ولایت ۹۷ رونمایی شد.

سراج-۱ که تحت مدیریت نیروی پدافند هوایی ارتش فعالیت می‌کند، توانایی حفاظت از تأسیسات حساس و پایگاه‌های نظامی را دارد. این سامانه با استفاده از توپ ۳۵ میلی‌متری بهینه‌شده، مجهز به سیستم هدایت اپتیکی پیشرفته و رادار برای کشف و ردیابی اهداف است. برد مؤثر آن حدود ۴ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۳ کیلومتر است، با نرخ شلیک بالا برای انهدام سریع اهداف. سراج-۱ روی شاسی متحرک نصب شده و تحرک و استقرار سریع را فراهم می‌کند. در رزمایش ولایت ۹۷، این سامانه با موفقیت پهپادهای متخاصم را منهدم کرد و کارایی خود را در سناریوهای مختلف نشان داد.

سراج-۱ به دلیل استفاده از فناوری بومی، هزینه تولید پایینی دارد و قابلیت ادغام با شبکه پدافندی یکپارچه ایران، مانند سامانه‌های مرصاد و S-۳۰۰، را داراست. این سامانه با انعطاف‌پذیری بالا، در کنار دیگر تجهیزات بومی مانند باور ۳۷۳، لایه دفاعی کوتاه‌برد ایران را تقویت می‌کند. سراج-۱ با تمرکز بر تهدیدات نوین مانند پهپادها، نمادی از خودکفایی دفاعی ایران است و نقش مهمی در افزایش توان بازدارندگی کشور ایفا می‌کند.

سامانه پدافند هوایی سعیر

سامانه پدافندی سعیر یک توپ ضد هوایی ۱۰۰ میلی‌متری بومی است که توسط نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران طراحی و تولید شده است. این سامانه، که نسخه ارتقایافته توپ KS-19 شوروی است، برای مقابله با تهدیدات هوایی کوتاه‌برد مانند هواپیماها، بالگردها و پهپادها توسعه یافته و در سال ۱۳۹۰ رونمایی شد.

سعیر تحت مدیریت نیروی هوافضای سپاه، برای حفاظت از تأسیسات حساس و پایگاه‌های نظامی به کار گرفته می‌شود. این سامانه مجهز به رادار کنترل آتش پیشرفته و سیستم هدف‌گیری و تنظیم جهت خودکار است که دقت و سرعت واکنش آن را نسبت به KS-19 بهبود بخشیده است. برد مؤثر سعیر حدود ۷ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۱۴ کیلومتر است، با توانایی شلیک گلوله‌های انفجاری با فیوز مجاورتی برای انهدام اهداف در نزدیکی. سعیر روی شاسی متحرک نصب شده و تحرک و استقرار سریع را فراهم می‌کند. در رزمایش‌های مختلف، از جمله رزمایش‌های پدافند هوایی نیروی هوافضا، این سامانه کارایی خود را در انهدام اهداف هوایی نشان داده است.

سعیر با هزینه تولید پایین و استفاده از فناوری بومی، قابلیت ادغام با شبکه پدافندی یکپارچه ایران، مانند سامانه‌های باور ۳۷۳ و سراج-۱، را دارد. این سامانه در کنار دیگر تجهیزات بومی، لایه دفاعی کوتاه‌برد ایران را تقویت می‌کند.

توپ ضد هوایی 23 میلیمتری

توپ ضد هوایی ۲۳ میلی‌متری ایران، یک سامانه پدافندی سبک و بومی است که بر پایه توپ‌های ZU-23-2 ساخت شوروی توسط صنایع دفاعی ایران ارتقا یافته و تولید می‌شود. این سامانه، تحت مدیریت نیروی زمینی ارتش و نیروی هوافضای سپاه، برای مقابله با تهدیدات هوایی کوتاه‌برد مانند پهپادها، بالگردها و هواپیماهای کم‌ارتفاع طراحی شده و در حفاظت از یگان‌های نظامی و تأسیسات حساس به کار گرفته می‌شود. توپ ۲۳ میلی‌متری مجهز به دو لوله با نرخ شلیک ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ گلوله در دقیقه است و برد مؤثر آن حدود ۲.۵ کیلومتر و ارتفاع درگیری تا ۱.۵ کیلومتر است.

این سامانه از سیستم هدف‌گیری اپتیکی استفاده می‌کند، اما نسخه‌های ارتقایافته ایرانی به حسگرهای الکترواپتیکی و رادارهای کوتاه‌برد مجهز شده‌اند که دقت و سرعت واکنش را افزایش داده است. نصب روی شاسی‌های سبک و متحرک، تحرک بالا و استقرار سریع را ممکن می‌سازد.

در جنگ ایران و عراق، این توپ به‌ویژه در پشتیبانی زمینی علیه اهداف سبک زرهی مؤثر بود و در رزمایش‌های اخیر، مانند رزمایش‌های پدافند هوایی ارتش و سپاه، کارایی خود را در انهدام پهپادها نشان داده است. این سامانه با هزینه تولید پایین، قابلیت ادغام با شبکه پدافندی ایران، مانند سامانه‌های سراج-۱ و مجید، را دارد.